De keuze voor een uitlaatsysteem is in de huidige wereld met filters, dempers, eindstukken en downpipes niet de meest eenvoudige. We hebben daarom vanuit MINIspeed een overzicht gemaakt van de mogelijkheden en tevens een aantal termen uitgewerkt zodat u duidelijk heeft wat er verkrijgbaar is in onze webwinkel.
Mocht u andere vragen hebben vergeet dan niet onze pagina met veel gestelde vragen te controleren. Wellicht hebben we het antwoord op uw brandende vraag daar al vermeld.
Anatomie van een uitlaat
Laten we eerst eens kijken naar de anatomie van een uitlaatsysteem en deze doornemen. We bespreken elk onderdeel, wat het doet en waarom het ertoe doet. Dat betekent dat we naar specifieke onderdelen gaan kijken als spruitstukken, downpipes, dempers, slip-on systemen, katalysatoren en OPF/GPF-filters.
Het fabrieksuitlaatsysteem van uw voertuig is ontworpen om geluid zo veel mogelijk te dempen. Dit betekent ook dat het de stroom uitlaatgassen uit uw motor beperkt, waardoor er een zogenaamde tegendruk ontstaat. Hoewel de meeste motoren enige tegendruk nodig hebben om goed te werken, berooft het ook vermogen. In wezen moet de motor een deel van het vermogen dat het genereert gebruiken om uitlaatgassen uit de uitlaatpijp te persen in plaats van dat vermogen te gebruiken om het voertuig te besturen.
Het is van essentieel belang dat we de uitlaatlijn van achter naar voren bekijken. We starten dus aan de achterkant van de auto en werken onszelf naar voren waarbij we de diverse onderdelen de revue laten passeren. De reden daarvoor wordt later duidelijk in het verhaal.
Eindstukken
Als eerste zijn daar de eindstukken ook wel tips of tailpipes genoemd. Eindstukken zijn het meest zichtbare deel van uw uitlaatsysteem geplaatst in de bumper. In de meeste gevallen kunt u kiezen voor een specifiek eindstuk design, echter niet alle fabrikanten bieden deze optie. U kunt ook de standaard-eindstukken vervangen voor een optische verbetering. Daarbij dient u wel rekening te houden met de diameter van de pijp die uit de einddemper komt. We bieden losse eindstukken aan in onze webwinkel.
Eind- en middendemper
Eén van de meest herkenbare componenten van een uitlaatsysteem, de uitlaatdemper, is verantwoordelijk voor het verminderen van uitlaatgeluiden. Hoewel de functieomschrijving van een geluiddemper eenvoudig klinkt, is de manier waarop een geluiddemper zijn hoofdtaak uitvoert gevarieerd en gecompliceerd. Afhankelijk van de stijl gebruikt een geluiddemper een combinatie van schotten, kamers, geperforeerde buizen en/of geluiddempend materiaal om dit doel te bereiken.
Ook de positie van de demper in de uitlaatlijn is van essentieel belang. Een einddemper begint zich aan het einde van de uitlaatlijn, onder de achterbak en voor de achterbumper. In alle gevallen is dit de grootste demper in de uitlaat, simpelweg omdat achterin de meeste ruimte beschikbaar is en het gewicht goed verdeeld moet worden onder de auto.
De middendemper wordt geplaatst in het midden van de uitlaatlijn. Afhankelijk van het ontwerp kan deze meer naar voren of naar achteren worden geplaatst. In het geval van de 3de generatie MINI is bij de facelift modellen de middendemper vervangen door een GPF/OPF-filter. Op deze foto hieronder ziet u een middendemper.
Slip-on / axle-back / einddemper uitlaatsystemen
Een einddemper in combinatie met eindstukken en de regelbare uitlaatklep(pen) wordt ook wel een slip-on, axle-back of einddemper-uitlaat genoemd. Deze variant is exclusief een middendemper en loopt niet tot aan het einde van de spruitstuk of downpipe. Uitlaatklep(pen) word(t)(en) in de meeste gevallen naast de einddemper geplaatst. De klep wordt geregeld door specifieke modi in uw auto, een fysieke afstandsbediening of een app op uw mobiele telefoon.
Cat-back uitlaatsysteem
De middendemper plus einddemper in combinatie met eindstukken en de regelbare uitlaatklep(pen) wordt ook wel een cat-back uitlaat genoemd. Deze variant bevat al dan niet een middendemper (afhankelijk van uw keuze) en loopt tot aan het einde van de spruitstuk of downpipe. De middendemper kan worden geplaatst in het midden van de uitlaatlijn. Afhankelijk van het ontwerp kan deze meer naar voren of naar achteren worden geplaatst. Als u kiest voor geen middendemper dan is het geluidsniveau van uw nieuwe uitlaat beduidend hoger! Uitlaatklep(pen) word(t)(en) in de meeste gevallen naast de einddemper geplaatst. De kleppen worden geregeld door specifieke modi in uw auto, een fysieke afstandsbediening of een app op uw mobiele telefoon.
OPF/GPF filter
Alleen aanwezig op de 3de generatie MINI en dan ook alleen het facelift model verkrijgbaar sinds 2018, de OPF-filter (Otto-Particle Filter) (ook wel GPF-filter genoemd (Gas Particle Filter)) heeft een specifieke functie, namelijk het opvangen van roetuitstoot van benzinemotoren. Dit om later onder de juiste omstandigheden schoon te gaan branden/regenereren en daardoor milieuvriendelijker te zijn.
Het filter is de voornaamste reden dat auto’s op dit moment steeds stiller worden naast de aanpassingen in internationale geluidsnormen voor auto’s. Het aanpassen en verwijderen van de OPF heeft momenteel de grootste impact op modellen uitgevoerd met een dergelijke filter. U zult meer uitlaatgeluid horen en u heeft de mogelijkheid om tuning toe te passen waaronder bijvoorbeeld pops & bangs.
Het toepassen van tuningstages waarbij het vermogen serieus wordt verhoogd of het toepassen van pops & bangs is niet aan te bevelen bij MINI’s met een GPF of OPF filter (getoond op de linker onderstaande foto). De filter dempt de pops & bangs en de flow door de uitlaat, en in sommige gevallen heeft het een negatieve impact op de werkwijze van de filter en kan het schaden toebrengen aan uw motorblok.
GPF/OPF-back uitlaatsystemen
Een GPF/OPF-back uitlaatsysteem is niet veel anders dan een cat-back system. Echter in het geval van de derde generatie MINI (Alleen facelift 2018->) is er niet sprake van een middendemper, maar in plaats daarvan is een OPF-filter ingebouwd in de uitlaatlijn. Deze uitlaatvariant loopt tot aan het einde van de OPF-filter en is beduidend korter dan een cat-back systeem.
In dit geval wordt de standaarduitlaat afgezaagd na de OPF-filter. De filter blijft bestaan en de uitlaatlijn vanaf de eindstukken tot aan de OPF-filter wordt vervangen. U ziet op de rechter bovenste foto een oplossing van een GPF/OPF-back systeem, die in onze webwinkel verkrijgbaar is.
OPF-Delete betekent dat u een cat-back uitlaat monteert waarbij de OPF volledig verwijderd wordt. Een dergelijke term is alleen van belang bij MINI’s waarbij een OPF is gemonteerd! Wilt u uw OPF/GPF verwijderen dan hebben we daarvoor een oplossing, lees meer hier!
Downpipe / Spruitstuk
De uitlaatcomponenten die afgewerkte uitlaatgassen als eerste vanuit uw motor verwerken worden ook wel headers of uitlaatspruitstukken genoemd. Ze zijn vastgeschroefd aan de cilinderkoppen en vangen uitlaatgassen op uit de verbrandingskamers. In het geval van de eerste generatie MINI verbindt het spruitstuk zich met het cat-back uitlaatsysteem en kunt u kiezen uit een spruitstuk zonder of met katalysator. Een “de-cat” of “race” versie heeft geen katalysator.
In het geval van een tweede of derde generatie MINI met een turbomotor wordt een downpipe gebruikt. Deze koppelt de header aan het cat-back uitlaatsysteem. Een downpipe wordt afhankelijk van de toepassing uitgevoerd met of zonder de katalysator. Net zoals bij een spruitstuk heeft een “de-cat” of “race” versie geen katalysator. Een downpipe kan ook worden geleverd met een sportkatalysator die een verbeterde flow levert en daardoor meer vermogen. Afhankelijk van uw wensen kunt u kiezen voor uw specifieke uitvoering.
Katalysator
In tegenstelling tot een uitlaatdemper die als voornaamste functie het verminderen van uitlaatgeluid heeft, maakt een katalysator gebruik van een serieuze techniek om de hoeveelheid schadelijke emissies die uw MINI in de lucht afgeeft te verminderen.
De manier waarop een katalysator (ook wel cat genoemd) werkt is vrij eenvoudig: uitlaatgassen stromen door twee keramische honingraten, die elk zijn bedekt met een combinatie van edelmetalen. Wanneer de uitlaatgassen in contact komen met de coating, wordt een chemische reactie op gang gebracht die de emissies van uw voertuig omzet in stikstof, kooldioxide, zuurstof en water voordat ze in de atmosfeer terechtkomen.
Een high-flow katalysator met 200 of 300 cellen (getoond in combinatie met een downpipe in de bovenstaande foto) zorgt voor een efficiëntere en verbeterde stroom van uitlaatgassen, waardoor beperkingen worden verwijderd die prestaties kunnen belemmeren. MINI-eigenaren die hun motorvermogen aanzienlijk hebben verbeterd (bijvoorbeeld tuningstage 3 en hoger) zullen meer vermogen opmerken door te upgraden. Hetzelfde geldt natuurlijk ook voor elke MINI met een verouderde katalysator die de stroom belemmert.
Als u echter geen tuning-aanpassingen heeft doorgevoerd en relatief nieuwe standaardkatalysatoren heeft, dan zult u niet veel prestatieverbeteringen gaan zien gaan met high-flow katalysatoren. Simpeler gezegd: als u serieuze tuning aan uw motor heeft doorgevoerd met een vermogenstoename van 20-30% (of meer), dan zijn high-flow katalysatoren iets voor u. Als u alleen een cold air intake of een Stage 1 of 2 heeft toegevoegd, dan kunt u uw geld waarschijnlijk beter ergens anders aan uitgeven.
Uitlaatvariaties per MINI generatie
Om een duidelijk beeld te krijgen van de mogelijkheden moeten we eerst goed kijken naar de standaardsystemen op de diverse MINI modellen. De uitlaatlijnen op de 1ste, 2de en 3de generatie verschillen op een aantal punten.
1ste Generatie MINI (R50, R52, R53)
De uitlaatlijn voor de eerste generatie MINI met een benzinemotor bestaat uit een: Uitlaatspruitstuk en een cat-back uitlaatsysteem (Voorbeeld is van een MINI Cooper S (R53)).
Uitlaatspruitstuk
Cat-back uitlaatsysteem
2de Generatie MINI (R55, R56, R57, R58, R59, R60 en R61)
De uitlaatlijn voor een 2de generatie met een turbo-benzinemotor bestaat uit een: Downpipe en een cat-back uitlaatsysteem bestaande uit een linkpipe en einddemper (Voorbeeld is van een MINI Cooper S (R56)).
Downpipe
Linkpipe (eerste deel cat-back)
Einddemper + eindstukken (tweede deel cat-back)
3de Generatie MINI (F54, F55, F56, F57 en F60)
De uitlaatlijn voor een 3de generatie met een turbo-benzinemotor bestaat uit een: Downpipe en een cat-back uitlaatsysteem met middendemper of OPF/GPF-filter en bestaande uit een linkpipe en einddemper (Voorbeeld is van een MINI Cooper S (F56)).
Downpipe
Linkpipe (eerste deel cat-back) en Einddemper + eindstukken (tweede deel cat-back)
Zijn uitlaataanpassingen legaal?
Het aanpassen van uw uitlaat kan impact hebben op de mate waarin uw MINI legaal is. Door het plaatsen van de juiste uitlaatdelen kunt u uw eigen geluidsniveau bepalen, echter daarvoor zijn diverse oplossingen al dan niet legaal. De legaliteit van een uitlaataanpassing kunt u eenvoudig checken door middel van de typegoedkeuring die bepaalde fabrikanten leveren bij een aftermarket-uitlaat. Wordt een dergelijke typegoedkeuring geleverd dan kunt u de aanpassing doorvoeren en bent u nog steeds legaal bezig.
Wanneer u voor een oplossing kiest die niet een typegoedkeuring heeft en dat betekent bijvoorbeeld de montage van een de-cat downpipe en het verwijderen van de katalysator of OPF/GPF-filter, dan rijdt u officieel niet legaal rond. Tijdens de APK-keuring kunt op dat moment afgekeurd worden vanwege een negatieve vier-gastest. Probleemloos door de keuring komen, zonder aan performance in te leveren? Dan is een sportkatalysator wellicht een oplossing in plaats van de de-cat downpipe.
Naast de gastest is ook het geluidsniveau een punt om rekening mee te houden. In Nederland wordt vastgehouden aan het feit dat de uitlaat niet meer dan 2db aan geluid mag produceren dan de waarde in het voertuigreglement. Deze meting wordt, bij elk nieuw type auto, door de overheid verricht. Gehomologeerde uitlaten of systemen met een typegoedkeuring voldoen hieraan!
Alles duidelijk? Bezoek dan onze categoriepagina voor de diverse uitlaatsystemen die wij kunnen leveren:
- 1e Generatie MINI (R50, R52, R53)
- 2e Generatie MINI (R55, R56, R57, R58, R59)
- 3e Generatie MINI (F54, F55, F56, F57)
- MINI Countryman / Paceman (R60, R61, F60)
Nog steeds vragen? Neem dan gerust met ons contact op via het contactformulier. U kunt in het formulier aangeven welk uitlaatsysteem u zoekt en eventueel in overleg met onze specialisten doornemen welke merken en/of producten we daaraan zouden kunnen koppelen. Vermeld in alle gevallen de nummerplaat van uw MINI! Vergeet ook niet onze pagina met veel gestelde vragen te controleren. Wellicht hebben we het antwoord op uw brandende vraag daar al vermeld.
